Charakterystyka Kościoła Parafialnego w Starosiedlu

Opracował: mgr Andrzej Sieczkowski             

                        Kościół parafialny w Starosiedlu – wygląd obecny

Kościół parafialny nie jest budowlą jednolitą stylistycznie pod względem architektonicznym, poszczególne jego części powstały w różnych okresach dziejowych. Patrząc na jego sylwetkę często nie zdajemy sobie sprawy, że dwie jego zasadnicze bryły tj.: dzwonnica i właściwy kościół oddziela od wzniesienia okres kilku wieków. Świadczy to o tym, iż ówcześni budowniczowie miejscowej świątyni otwarci byli na zmieniające się gusty i upodobania w architekturze i sztuce.

Najstarszą częścią kościoła jest wieża pochodząca z XV wieku, będąca niegdyś elementem budowli w stylu późnogotyckim. Natomiast kościół zbudowany został w końcu XVIII wieku w stylu klasycystycznym. Trudno jest powiedzieć, dlaczego w XVIII wieku rozpoczęto wznoszenie nowej części świątyni, jest możliwe, że poprzedni budynek z pewnych przyczyn uległ uszkodzeniu.

Obserwując uważnie wieżę z łatwością dostrzeżemy znajome elementy detali architektonicznych „zapożyczone” z kościołów z  sąsiednich miast tj. Gubina oraz Lubska. Bogata dekoracja blendowa wraz a attyką wskazuje na wpływy fary gubińskiej. Natomiast wieńcząca wieżę iglica nawiązuje do kościoła lubskiego.

   Obraz olejny wykonany przez                                                  zdjęcie przedwojenne

 niemieckiego nauczyciela Lippe                                                    świątyni

  przedstawiający gotycką wieżę

       kościoła w |Starosiedlu

Podziały wewnątrz świątyni tworzą: nawa – miejsce przeznaczone dla wiernych oraz prezbiterium – miejsce na ołtarz. Obie części oddzielone są od siebie balustradą. Nawę od wschodu, północy i południa obiegają kryte galerie wsparte na kolumnach, a także piętrowe loże (obecnie nie istniejące).   

         W każdym kościele miejscem na którym skupiają uwagę wierni jest ołtarz. Świątynia w Starosiedlu posiada piękny, duży ołtarz o wymiarach  4,5m na 5,6m, wykonany w stylu barokowym w II połowie XVIII wieku. Jego centralne miejsce zajmuje obraz przedstawiający … św. Jana od Krzyża ? Bliższa analiza malowidła wskazuje, iż przedstawiony święty jest dominikaninem, a nie karmelitą, którym był św. Jan od Krzyża! Czyżby błąd malarza? Zapewne nie, jedynym wytłumaczeniem pojawienia się tego wspaniałego obrazu są wydarzenia związane z II wojną światową. Warto dodać, że na przedwojennej fotografii ołtarza głównego obrazu nie ma, natomiast osadnicy polscy, którzy przybyli do Starosiedla po wojnie zastali obraz wiszący w ołtarzu.

                                        zdjęcie  przedwojenne ołtarza głównego

Przy kolumnach ołtarza umieszczone są figura św. Piotra dzierżącego w  dłoniach klucze oraz figura  św.Pawła wznoszącego miecz. Ich usytuowanie nie jest przypadkowe i ma charakter symboliczny, gdzie obaj święci ukazani są jako „filary” Kościoła Rzymsko – Katolickiego. Ołtarz wieńczy figura Chrystusa zmartwychwstałego otoczona przez aniołów oraz putta (dziecięce aniołki).

                                 obecny wygląd ołtarza głównego

Wewnątrz świątyni wyróżnia się także wspaniala barokowa ambona pochodząca z końca XVIII wieku, wykonana z drewna, polichromowana, o wymiarach 3m na 1,2m. Bogato zdobiona typowymi dla sztuki barokowej ornamentami roślinnymi. Centralne miejsce na koszu ambony zajmuje kwatera z główką putta.

                              obecny wygląd ambony

Silnie zakorzeniony w tradycji polskiej kult Maryjny ma swój wyraz w ołtarzyku Maryjnym umieszczonym po prawej stronie nawy głównej.

                   ołtarzyk ku czci Matki Bożej Nieustającej Pomocy

                                               wygląd obecny

Kościół parafialny posiada również organy niemieckiej firmy Sander z 1863 roku. Organy posiadają 19 głosów, 2 manuały (od C do F3) i pedał od C do D1. Instrument mocno ucierpiał w czasie II wojny światowej. Odrestaurowany został w 1984 roku przez Zakład Orgamistrzowski z Wrocławia.

Przy zakrystii znajdują się 3 płyty nagrobne z postaciami kobiet i napisem. Są to zabytki pochodzące z końca XVI wieku.

Fot.

Zarys dziejów parafii p.w. św. Jana od Krzyża w Starosiedlu w latach powojennych.

         Zmiany terytorialne Polski po zakończeniu II wojny światowej spowodowały, że na Ziemiach Zachodnich i Północnych Polski Kościół rozpoczął tworzenie nowych diecezji, parafii. Datę 15 sierpnia 1945 roku możemy uznać za inicjującą działalność Kościoła na Ziemiach Zachodnich, kiedy to ks. kardynał August Hlond dokonał nominacji 5 administratorów i określił obszary ich jurysdykcji. Parafia w Gubinie była jedną z pierwszych, które powstały na Ziemiach Zachodnich w jej skład wchodziło jeszcze oprócz niej samej 6 wytypowanych parafii mających w przyszłości otrzymać własnych duszpasterzy. Były to parafie:

1.Strzegów  2. Kaniów    3. Niemaszchleba     4.Kopce    5.Stargard Gubiński     6.Starosiedle z 53 gromadami i 12161 dusz. Kościół parafialny w Starosiedlu został poświęcony 10.02.1946 roku. Wielkość parafii Gubin oraz niewielka liczba duszpasterzy uniemożliwiła ich kontakt z wiernymi. Msze święte w niedzielę odbywały się co 2 lub 3 tydzień.

13 września 1950 roku utworzono Samodzielną Placówkę Duszpasterską w Starosiedlu z gromadami: Gębice, Grodzisko, Jałowice,  Jasienica Gąbińska, Lasek, Wieletów, Wierzchno. Pierwszym proboszczen był ks. Józef Jagiełło.

Przybył on na parafię 4 lipca 1950 roku. Przy pomocy sołtysa i parafian odremontowano plebanię. 28 października 1950 roku proboszcz na stałe zamieszkał w Starosiedlu. Urząd swój pełnił do 28 września 1954 roku.

Kolejni duszpasterze administrujący parafią w Starosiedlu to:

ks. Apolinary Spajer       (od 8 wrzesień 1954r  do 30 listopada 1958r)

ks. Józef Dulak                ( 1 grudzień 1958r do 8 września 1960r)

ks. Wacław Kocot           ( 25 sierpień 1960 do 6 października 1968r)

ks. Stanisław  Kłos          ( 6 październik 1968r do 27 lutego 1981r)

ks. Adam Baran      (28 luty 1981r do 21 sierpień 1995r)\

ks. Zdzisław Skorek (21 sierpień 1995 do 31 sierpnia 1998r)

  ks. Bogdan Kusiak. (1.09.1998 - sierpień 2018

 W roku 2005 przeprowadzono remont świątyni – nowe ławki, które wykonał p.Dariusz Sieczkowski i p,Józef Sieczkowski

W roku 2006 został zmieniony dach na kościele

Obecnie funkcję proboszcza pełni ks                   Wikary: ks Krzysztof Marcinkowski